Schreef ik eerder over “ik ben ok, jij bent ok” nu aandacht voor “egoposities”. Ook dit vindt zijn oorsprong in de transactionele analyse (TA – Eric Berne). TA is een psychologische theorie en kan praktisch gezien helpen om meer zicht te krijgen wat je nu precies doet in je communicatie; een hulpmiddel om gedrag en gevoelens te begrijpen.
Het concept egoposities gaat er vanuit dat we drie ego-posities hebben: de Ouder, de Volwassene en het Kind. Deze posities vertegenwoordigen verschillende aspecten van onze persoonlijkheid en beïnvloeden hoe we denken, voelen en handelen. De egoposities kun je ook ‘delen’ noemen.
Het volwassen deel (V)
Dit is het deel van ons dat in het hier en nu leeft, rationeel en objectief is, en in staat is om informatie te verwerken en beslissingen te nemen op basis van feiten en bewijs. Wanneer we in onze Volwassen ego-positie zijn, zijn we in staat om problemen op te lossen, te plannen en te denken op een manier die niet wordt beïnvloed door onverwerkte emoties uit het verleden of door oude, onbewuste patronen.
Het ouder deel (O)
Het Ouder ego is het deel van ons dat de normen, waarden en gedragingen van onze ouders of verzorgers heeft geïnternaliseerd. Het kan zowel kritisch als zorgzaam zijn. Het kritische Ouder deel kan oordelend en controlerend zijn, terwijl het zorgzame Ouder deel beschermend en verzorgend kan zijn.
Het kind deel (K)
Het Kind ego is het deel van ons dat onze ervaringen, gevoelens en gedragingen uit onze kindertijd heeft geïnternaliseerd. Het kan zowel vrij als aangepast zijn. Het vrije Kind deel is expressief, creatief en spontaan, terwijl het aangepaste Kind deel zich gedraagt op een manier die bedoeld is om goedkeuring en acceptatie van anderen te krijgen.
Alle delen hebben hun eigen kwaliteiten, maar als ze doorschieten kun je er last van krijgen. Iemand met teveel Kritische Ouder wordt belerend, iemand met teveel Voedende Ouder juist betuttelend of zelfs verstikkend. Teveel Aangepast Kind leidt tot verlies aan authenticiteit en teveel Vrij kind kan worden bestempeld als asociaal gedrag.
Wat ook interessant is, is het feit dat gedrag vanuit een bepaalde positie vaak tegenovergesteld gedrag uitlokt. Een voorbeeld:
Een leidinggevende die continu bezig is om zijn teamleden te vertellen wat en hoe ze de dingen moeten doen, handelt vanuit zijn/haar (Kritische) Ouder-deel. Dit ontlokt vaak automatisch (Aangepast) Kind-gedrag wat zich uit in passief of opstandig gedrag in het team. Deze leidinggevende kan er baat bij hebben inzicht te krijgen in hoe hij communiceert en wat dit oproept. Wanneer de leidinggevende de teamleden vanuit de Volwassenpositie aanspreekt, is de kans groter dat hij ook een reactie krijgt vanuit het Volwassen-deel van de teamleden. En waarschijnlijk heeft de leidinggevende daarnaast nog iets te leren over zijn eigen perfectionisme en dat dat niet de norm hoeft te zijn...
En ik, ik word er dus super blij van om hier mee bezig te zijn!
Ben je geïnteresseerd of heb je vragen? Laat het weten.
Metteke Kuiper
06-41108603
www.metaandachtwerkt.nl